Ambalaj Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Ambalaj Nedir? Nerelerde Kullanılır? Ne Tür Malzemeler Tercih Edilir?
Seri üretime geçilmesi ile birlikte bir markalaşma süreci ortaya çıkar. Markalaşma sürecinin hızlanması da bu bağlamda değerlendirilir. Ambalaj, markaların kendisini ifade etmesini sağlayan tasarımlardır. Görsel ve yazılı olarak ifade etme her dönem önemli ve gerekli olmuştur. Ambalajlar da görsel ve yazılı biçimde ifadenin önemli ve modern bir örneğidir. Ambalajlar, markanın hem temsili hem de ürünün detaylarını barındıran bir örneğidir. Ambalajlar sıklıkla değiştirilmez ve özellikle ürün bağlamında kalıplaşması beklenir. Bir ambalajın uzun yıllar boyunca akılda kalması, niteliklerinin uygunluğu ve daha nicesi önemsenir. Ambalajlar ile birlikte ambalaj malzemeleri de çeşitlenir ve zenginleşir.
Ambalajlar pazarlama dışında taşıma için de etkili unsurlardır. Bir ürünün taşıma, saklanma süreçlerinde de ambalajları görmek mümkündür. Bu nedenle ürünler üretilirken beraberinde uzun bir ambalaj tasarım süreci de gerçekleşir. Bu hem malzeme hem de grafik tasarım bağlamında incelenmeye açıktır.
Ambalajın Tarihçesi
Ambalajın tarihçesi, ambalajlama sürecini anlamak açısından gereklidir. Ambalajlama tarihçesi incelendiğinde oldukça eski tarihlere gitmek şaşırtıcı olmayacaktır. Burada ilk öne çıkan tarihler çömleklerin ve benzeri üretiminin seri üretime geçmesi ile gerçekleşir. Antik dönemde seri üretimde doğal malzeme kullanımı öne çıkar ve özellikle çömleklerde yaygındır. Ancak bunlar daha çok ürünü yapan kişiyi veya ekibi kapsar ve minimal düzeydedir. Bazen ise bir sembol niteliğinde olup bunun dışına çıkmaz. 1823 yılına gelindiğinde ilk metal ambalaj elde edilir. İngiliz Peter Durand tarafından yapılan bu ürün, seri üretimin sanayileşme ile zenginleştiği bu dönemde gerekli bir hale gelmiştir. Kağıt ve karton malzemenin kullanıldığı ambalajlar 1900’lü yılların gözdesi iken plastiğin devreye girişi ile birlikte plastik ağrılık kazanmıştır.
Plastiğin tarihlendirilmesi söz konusu olduğunda 2.Dünya Savaşı sonrasına işaret etmek gerekir. Ancak özellikle 1900’lü yılların son çeyreğinde genel bir ambalaj malzemesi haline gelmiştir. Bu süreçte ambalajlar da tasarımın ve satışın ibr parçası halen gelir. Teknolojinin gelişimi ve dijitalleşme sürecine denk gelen bu süreçlerde, plastik uygun bir malzeme olur.
Ambalajdan Neler Beklenir?
Ambalajdan beklenti oldukça yüksektir. Çünkü bir ürünü satan en temel şey ambalajdır. Özellikle ilk aşamada ambalajın ektisi yadsınamaz. Ambalajda olması gereken ilk şey malın korunmasıdır. Yani ürün koruması gerekir ve beraberinde de ürünün uzun ömürlü olmasını hedefler. Ambalajın ürüne bağlı olarak uygun malzeme ve teknikler ile sağlanması gerekir. Ezilme gibi birtakım riskler de buna dahildir. Aynı zamanda ambalajın pazarlaması da buna uygun olmalıdır. Bir ambalajın kendisini hemen belli etmesi gerekir. Elbette marka ile uyumu ve doğru tüketiciyi hedef alması gibi birçok detaya da bakılır. Tüketiciyi etkilemesi ve duygusal bağı kurması beklenir. Doğru renklere sahip olması ve detaylarının ön plana çıkması istenir. Elbette içerisinde bulunan her parçanın oranlarına bağlı olarak ifade edilmesi ve yasal uyarıları barındırması istenir.
Bir ambalajın kullanışlı olması istenir. Kolayca açılıp kapanan bir ambalaj sistemi birçok kişi için pratik ve çekici bir rol oynar. Bir diğer faktör de ambalajın sonrasında kullanılabilir olmasıdır. Ürünü etkileyen temel hususlardan biri de budur. Bir ambalajın çevre kirliliği ile olan ilişkisine de günümüzde yoğun bir biçimde dikkat edilir. Çevre kirlenmesini tekerleyen ürünlere olan ilgi azalırken bu konuda avantajlar sunan ambalajlı ürünler etkilidir. Özellikle geri dönüşebilir malzemeye ilgi yoğundur.
Ambalajlı Ürünler Nelerdir?
Ambalajlı ürünler oldukça fazladır ve özellikle seri üretimin artışı ile de hız kazanır. Ancak özellikle sanayileşme sürecinin etkisi yadsınamaz. Bu bağlamda 2000’li yıllar ile ambalajlar dikkat çeker ve markalaşma sürecinde de belirleyici olur. Ambalajlı ürünleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- İlaç ürünleri, ambalajlı ürünler listesinde en ön sıralardadır. Bunun sebebi ise aslında ürünü içeriğinin yazmasının zorunluluğudur. İlaçlar detaylandırılır ve içeriğindeki tüm ayrıntılar ile birlikte kullanım talimatı da verilir.
- Gıda ürünleri, içeriğinin belirtilmesi gereken bir diğer önemli üründür. Çünkü alerji reaksiyonları ve içeriğinin kişide yapacağı etki dikkate alınır. Gıda ürünlerinde de kullanım talimatı görülür.
- Elektronik ürünler, ambalajlama ile kişileri etkileyebilme becerisine sahiptir. Tasarımda yer alan detaylar, bu ürünü daha gösterişli ve etkili bir hale getirebilir. Aynı zamanda korunurluk niteliği de belirleyicidir. Çünkü elektronik ürünlerin hasar görmemesi istenir.
- Temizlik ürünleri birçok kimyasal niteliği kapsayabilir. Ancak günümüzde hem kimyasal hem de doğal temizlik ürünlerini görmek mümkündür. Bu konuda net bilgi edinmek ambalaj ile saklanır. Temizlik ürünlerinde ambalaj hassastır çünkü ürünün akması ve benzeri riskleri önlemeyi amaçlar.
- Bakım ve kozmetik ürünleri, ambalajlama ile hem korunur hem de içerikleri öğrenilir. Kozmetik ürünler akmaya ve benzeri durumlara açıktır. Bu nedenle risk almamak adına doğru ambalaj istenir. Aynı zamanda hijyenik olması gereken ürünlerdir ve bu nedenle doğru paketleme ve malzeme kullanımı istenir.
- Endüstriyel ürünler kapsamı oldukça geniştir. Bunlar küçük parçalar ile devasa makineleri aynı kapsama alır. Bu ürünlerin kullanım talimatları ve uyarılarına özen gösterilmesi gerekir.
Ambalaj Nedir Örnek?
Ambalaj Nedir? Nerelerde Kullanılır? sorusunu sıkça sorabilirsiniz. Çünkü ambalaj denildiğinde binlerce alternatif ortaya çıkar ve herkesin aklına farklı bir ambalaj gelir. Bu durumda ambalaj denildiğinde akla gelen pek çok örnek aslında gerçekten ambalajdır. Ambalaj örnekleri bu kapsamda değerlendirilmelidir. Ambalaj örnekleri denildiğinde akla ilk olarak gıda ürünleri gelir. Hem koruma hem tanıtım için yapılan bu ambalajlar milyonlarca çeşide sahiptir ve tüm dünyada yaygındır. Bir diğer ambalajlar da ilaç, kozmetik sektöründe görülebilir. Bu sektöre kişisel hijyen ürünleri de eklenir. Ambalaj ürünleri için sektörler adeta sınırsızdır.
Temizlik ürünleri, oyuncak ürünleri, moda ürünleri, elektronik ürünler, hediyelik ürünler, endüstriyel ürünler ve nicesi bu kapsama dahildir. Bir ambalaj ürünü iki temel şekilde kullanılır. Bunlardan ilki korumadır. Koruma amaçlı tercih edilen ambalajlar çok daha sağlam unsurlara sahiptir ve sert malzemeler ya da vakumlu tasarımlar ortaya çıkabilir. Ancak pazarlama amacı ile üretilen ambalajlar da vardır. Bunlar da özellikle ürünün üzerinde etiket gibi görünebilir ve ürünü detaylandıran son teknoloji görseller ile kaplanabilir. Bir ambalaj tasarımında dikkat edilecek hususlar o ürünü edinmek için etkili olur ve bu nedenle ambalaj tasarımlarına özen gösterilir.
Ambalajlama Türleri Nelerdir?
Ambalaj çeşitleri birden fazladır ve bu da aslında ürünlerin çeşitlenmesi ile gerçekleşir. Bir ambalajlı ürünü edinirken onun hangi çeşide ait olduğunu öğrenmek de bu makale ile artık mümkündür. Ambalajlama türleri şunlardır:
Satış Ambalajı
Ambalaj Nedir? Nerelerde Kullanılır? Sorusuna karşılık Satış ambalajıları diyebiliriz. Yoğun olarak gıda ve kozmetik ürünlerinde görülen bu ambalajlar, kişileri etkilemek için tercih edilen bir ambalaj biçimidir. Burada ürünün kullanım bilgileri yer alır. Aynı zamanda ürünün içeriği ifade edilir ve bu sayede ürünü edinmek için yönlendirici etki sağlanır. Bu ambalaj hem nitelik olarak dayanıklı olmalıdır hem de pazarlama stratejisine hitap etmelidir. Bu ilk ambalaj, ürün ile teması olan ilk ve en öndeki ambalajdır. Etiket ve kapak gibi ürünler bu ambalajın bir parçasıdır. Bu ambalaj en ön planda koruyan ambalaj olması sebebiyle yırtılmalardan ve benzeri de uzak durmalıdır.
Grup Ambalajı
Grup ambalajı, birincil ambalaj üzerine eklenir ve bunu korumayı amaçlar. Birincil ambalaj direkt ürünü koruduğu için bu ambalaj da birinci ambalajı etkiler Aynı zamanda taşıma sürecini de destekler ve bu nedense yakın mesafede taşımayı hedefler.
Nakliye Ambalajı
Nakliye ambalajı diğer adı ile üçüncül ambalajdır. Bu son ambalaj olup uzak mesafelerde taşınmayı hedefler. Yani şehirler ve hatta ülkeler arası taşımalarda bu ambalaj kullanılır. Gruplar arası taşıma içerisinde de bu ambalaja ihtiyaç duyulur.
Ambalaj Malzemeleri Nelerdir?
Ambalaj malzemeleri, pazarlama sürecinden ziyade, koruma, nakliye gibi işlemlere hitap eder. Bu malzemeler, ürünün muhafaza edilmesi ve taşınması esnasında koruyucu niteliği barındırmalıdır. Ancak bunlar ürüne göre değişime açıktır. Ambalaj malzemeleri denildiğinde öne çıkan ilk ürünler şunlardır:
- Kağıt/Karton
- Cam
- Köpük malzeme
- Tekstil
- Ahşap
- Plastik
- Metal çeşitleri ambalaj malzemeleri arasında en ön sıralardadır.
Teknoloji ve geri dönüşüm ihtiyacı bu ürünlerin bazılarının önemini arttırırken bir kısmının da önemini düşürür. Bu ürünler bir arada da kullanıma sahiptir. Özellikle plastik malzeme doğadan alınmaz ve kimyasal olması sebebiyle kendi içerisinde birçok çeşidi barındırır. Ancak bunun dışında bazı ürünlerde görülen etiketler, contalar ve birtakım biyoplastik ürünler de bu kapsama eklenebilir. Bunların kullanım noktaları ürünün ihtiyacına göredir. Çünkü bazı ürünler son kullanma tarihlerine göre şekillenirken bazı ürünler ise daha uzun ömürlüdür. Aynı zamanda ürünlerin sıvı, katı olması gibi detaylar da ambalajlama sürecini etkiler. Elbette ambalajlar çeşitli olduğu için her ambalaj katmanında farklı malzemelerin bir arada kullanımını görmek mümkündür.
Ambalajlama Avantajları
Ambalajlama sürecinin birçok avantajı bulunur. Ambalajlama ile birlikte ürünler özgünleşir ve bunun gibi daha pek çok avantajı da vardır. Seri üretimin ve markalaşma sürecinin başlaması ile birlikte öne çıkan ambalajlama işlemleri, birçok avantajı sonucunda daha da yaygınlaşır. Bu avantajları sıralamak mümkündür:
- Ambalajlama markalaşma sürecinin önemli bir aşamasıdır. Bu hizmet ile birlikte bir ürün üzerinden bir marka oluşturmak dahi mümkündür. Ancak özellikle markaların birden fazla ürünü varsa ürünlerin ambalajlama ve tasarım süreçleri çok daha hassas bir hal alır. Bir marka haline gelmek isteyen her firmanın bu gibi tasarımlardan faydalanması kolaylık sağlar.
- Ambalajlama ile birlikte ürün hakkında merak edilen her bilgi öğrenilebilir. Bu bilgiler, ürünün içeriğinde yer alan her detayı kapsar. Aynı zamanda kullanım talimatları ve birtakım uyarıları da kapsayacak unsurları barındırır. Ürünü edinmeden önce bakılan bu bilgiler ürünü edinme sürecini de etkiler.
- Ambalajlama süreci pazarlamanın bir parçasıdır. Herhangi bir ürün pazarlanmak istediğinde ambalaj üzerinde yer alan tasarımlar etkili olur. Özellikle dijital tasarımlar bu açıdan çok daha öne çıkar ve tasarımların çeşitlenmesini destekler.
- Ambalajlar ürünleri ayırt edici hale getirir. Çünkü bir ürün çeşidinde birçok farklı firmayı görmek mümkündür. Bu markalar arasından sıyrılmak ve öne çıkmak için ambalajlama etkili olur. Bu nedenle ambalajlamada bir ekip haline çalışmak daha etkili sonuçlar doğurur.
- Ambalajlar pek çok güvenlik riskini azaltır. Özellikle güvenlik kapağının açılmaması gereken ürünler ve benzeri var ise bu durumda dikkatli olmak gerekir. Ambalaj buna uygun tasarlanır ve ürünün herhangi bir problem yaşamasını da engellemeyi amaçlar.
- Ambalajlar dağıtımı destekler. Yani ürünlerin bir arada toparlanması ve sayılması gibi hususlarda ektili olur ve pratik bir hale getirir. Bu gibi detaylar nakliyede oluşacak masrafları da indirger. Doğru ambalajlama kırılma risklerini de azaltmak açısından gerekli ve belirleyicidir.